Knoflook houdt van kou, het is één van de weinige soorten waarbij de teelt al voor de winter begint. Ze wordt vegetatief vermeerderd, knoflook wordt dus niet gezaaid maar geplant: elke afzonderlijk uitgeplante teen knoflook levert in de volgende zomer 1 bol knoflook op.
Bij voorkeur zorg je ervoor dat het blad van knoflook in de winter ongeveer 10 centimeter hoog is, dan heeft ze voldoende voedingsstoffen opgenomen en is ze bestand tegen de winterse kou. Om die reden start je niet te vroeg maar ook niet te laat. Een handig ezelsbruggetje is: 10 – 11 – 12. En daarmee wordt bedoeld dat je knoflook rond de 10e dag van de 11e maand (november) plant, met een plantafstand van 12 centimeter. Uiteraard mag je ze ook één of enkele weken eerder of later planten. Als je bent vergeten om knoflook te planten kun je dat eventueel ook nog wel na de donkerste dagen (in februari) doen maar bedenk dan dat de oogst later valt en de knoflookbollen waarschijnlijk wat kleiner blijven.
Knoflook houdt van een luchtige grond die voldoende vocht vasthoudt. Wat compost door de grond mengen is daarom fijn, en na het planten helpt een mulchlaag van die compost de planten tegen winterse neerslag, storm, vorst, etc.. Geef de jonge planten vooral geen verse mest. Omdat knoflook in de herfst, na de groei en oogst van andere soorten wordt geplant, kanl de grond vrij arm aan voedingsstoffen zijn. Tegelijkertijd wil je niet teveel groei want dat zorgt ervoor dat de planten minder goed bestand zijn tegen vorst. Vermijd daarom stikstofrijke voeding en geef bijvoorbeeld liever alleen een kleine hoeveelheid koemestkorrels bij het planten. Knoflook houdt van een zonnige standplaats maar heeft geen bezwaar tegen een plekje in de halfschaduw.
Je kunt knoflookbollen uit de winkel gebruiken maar er zijn ook heel veel leuke rassen te koop die bijvoorbeeld een extra sterke knoflooksmaak hebben, minder maar grotere tenen bevatten, langer bewaard kunnen worden, roodschillige bollen geven, etc.. En uiteraard kun je zelf geoogste bollen bewaren en die tenen weer uitplanten. Verdeel de bol in de losse tenen (de schilletjes hoeven er niet af) en duw elke teen (met het puntje naar boven gericht) zo diep in de grond dat je het puntje nog net ziet. Geef direct na het planten water en herhaal dat af en toe als er niet genoeg regen valt. Omdat de grond in de herfst nog warm is zullen de tenen binnen 3 tot 4 weken al voorzichtig uit gaan lopen.
De knoflookplantjes zullen in de winter bovengronds niet veel meer groeien maar ondergronds wel al sterk worden. Bij strenge vorst kun je ze eventueel tijdelijk met wat vliesdoek beschermen maar de plantjes zorgen in de winter eigenlijk prima voor zichzelf. Vanaf februari worden de dagen weer merkbaar langer licht, afhankelijk van de temperatuur zullen de plantjes dan weer voorzichtig gaan groeien. Je kunt ze daarbij helpen door de plantjes half tot eind februari wat samengestelde organische (moestuin)voeding te geven. Verwijder regelmatig onkruid zodat alle voeding ten goede komt aan de knoflook. Het blad zal weer gaan groeien en ook frisser groen van kleur worden. Geef eventueel water in droge periodes. En in mei kun je de planten nog wat kali geven, dat zorgt voor mooie grote knoflookbollen.
In juni zijn de planten groot en sterk en groeien bovengronds niet meer, maar dat is juist de periode dat de bol zich ondergronds ontwikkelt en groeit. In diezelfde periode kan een knoflook ook een bloeistengel maken (niet elk knoflookras bloeit maar de meeste wel). Die bloeistengel verschijnt als een soort krul uit het hart van de plant. Het is belangrijk om die stengel in een vroeg stadium te zien en zo dicht mogelijk bij het blad te verwijderen want anders gaat alle energie naar de bloei en niet naar de ontwikkeling van de bol. De afgeknipte bloeistengels zijn overigens eetbaar, ze hebben een heerlijke zachte en frisse knoflooksmaak.
Afhankelijk van het weer zal het loof rond juli geel, droog en dor worden. Dat afsterven van het blad geeft het moment van oogsten aan (al kun je uiteraard ook in de weken daarvoor al verse knoflook met een nog wat kleinere bol oogsten). Steek een spitvork of schepje verticaal in de grond en duw de knoflookbol op die manier omhoog en uit de grond.
Je kunt verse knoflook eten wanneer je wilt, voor de bewaring hang je de knoflook na de oogst aan het dorre loof onder een afdakje om te drogen (of leg ze op een warme en droge plaats, de bollen mogen niet nat regenen want dat kan voor schimmel of het weer uitlopen van de tenen zorgen). Na ongeveer 6 tot 8 weken zijn de bollen droog; verdord blad en wortels kun je er dan vanaf knippen en je kunt de knoflookbollen in een kistje op een koele tot koude plaats (bijvoorbeeld in een schuur) bewaren. Sommige rassen kunnen slechts enkele maanden bewaard worden maar de meeste zijn wel tot het voorjaar bewaarbaar. Vergeet niet om een aantal mooie gezonde grote bollen apart te leggen zodat je die tenen in november weer kunt planten voor een nieuwe oogst.
