Courgette kweken

Courgette, de meest dankbare plant!

Wanneer zaaien?
Zaai courgettes niet te vroeg; ze kunnen geen vorst verdragen en daarom zaai je ze niet voor half tot eind april. Maar je kunt ze ook nog in mei, juni of juli zaaien, voor planten waar je later in het seizoen dan weer volop van kunt oogsten. De oogst begint (voor courgettes die je eind april zaait) ongeveer begin juli en gaat door tot de planten in september uitgeput raken, meeldauw krijgen en dood gaan. Als je genoeg zaden hebt, zaai dan in juni nog een keer een courgette, je kunt van die planten dan vaak juist in de nazomer en herfst verse courgettes oogsten, tot het te koud voor de planten wordt.    

Zaaien in potjes
De zaden worden in de volle grond graag opgegeten door bijvoorbeeld muizen, en ze kunnen makkelijk rotten als ze in te natte grond liggen. Bovendien is de volle grond in april nog heel koud, de kans dat de zaden schimmelen voor ze kunnen kiemen is ook groot.
Je zaait courgettes daarom voor in potjes, op een warme plaats in huis, in een zo zonnig mogelijk raamkozijn.  

Hoe zaaien?

1. Een courgette maakt een lange penwortel. Dat zorgt ervoor dat ze niet van verplanten houdt. Zaai daarom niet in te kleine potjes, maar gebruik potjes van minimaal 9 x 9 centimeter.
2. Gebruik voor het zaaien potgrond die je flink luchtiger maakt door er ongeveer een kwart grof zand door te mengen (of gebruik kant-en-klare zaai- en stekgrond).
3. Steek 1 zaadje per potje in de grond, ongeveer 2 centimeter diep. Leg het zaadje niet plat op de grond maar juist op z’n zijkant zodat een teveel aan vocht al langs het zaadje weg kan lopen. Houd de grond licht vochtig maar geef ze zeker niet te veel water! Van teveel water kunnen de zaden rotten. Het zand dat je door de potgrond hebt gemengd zorgt ook voor een betere afwatering.
4. Bij ongeveer 20 graden kiemen de zaden binnen 1 tot hooguit 2 weken.

Verzorging
Courgettes worden heel grote planten, wel 1 meter lang en 1 meter breed (en 50 tot 60 centimeter hoog). Zulke grote planten die ook nog heel veel vruchten geven hebben veel plaats nodig, maar ook veel voeding, en veel vocht. Mocht je plaats hebben voor 2 planten, plant die dan vooral allebei in de tuin, op een afstand van een meter van elkaar. Met 2 planten naast elkaar zorgen insecten voor een betere bestuiving van de bloemen met een grotere opbrengst als gevolg.

Courgettes staan graag zo zonnig mogelijk, al kunnen ze ook in de halfschaduw nog wel een redelijk goede opbrengst geven.. Ze hebben veel voeding en veel water nodig, maar houden er niet van als het water blijft staan en de grond kletsnat blijft. Zorg daarom dat de grond waar je de courgette in plant goed luchtig is. Meng om dat te bereiken voor het uitplanten van de zaailingen wat compost of potgrond door de bovenlaag)

In een pot kan ook
Je kunt courgettes eventueel ook in een pot telen maar voor zo’n grote plant heb je ook een extra grote pot nodig hebt. Als je een courgette in een pot wilt telen gebruik dan een pot met een diameter van minimaal 40 centimeter.

Zaailingen verplanten
Verplant de zaailingen (voor pot of volle grond) na 12 mei (IJsheiligen), en als ze hun eerste echte blaadje hebben (na de 2 kiemblaadjes), en als er onderuit het potje wat dunne witte worteltjes komen. Doe dat door voorzichtig aan alle kanten in het potje te knijpen en de plant vervolgens tussen je vingers te houden en de pot ondersteboven te houden, je houdt dan de hele kluit met wortels in je hand. Probeer zo min mogelijk worteltjes te beschadigen, zet de zaailing gelijk in de grond, geef ook direct ruim water.
 
Bijvoeden
In een pot met potgrond zit voldoende voeding voor 8 weken, daarna zul je bij moeten gaan voeden om de groei en bloei en oogst voort te kunnen laten duren.
In de volle grond geef je 2 weken voor het uitplanten van de zaailingen voeding (dat kun je gelijk doen met het luchtiger maken van de grond door er compost en/of potgrond door te mengen. Gebruik een algemene moestuinvoeding, voor zowel de teelt in de volle grond als de teelt in pot, volgens de aanwijzingen op de verpakking.

Oogsten vlak na de bloei
Je kunt goed het verschil zien tussen mannelijke en vrouwelijk courgettebloemen (vrouwelijke bloemen hebben al een minicourgette achter de bloem). Houd die courgettes goed in de gaten, een paar dagen tot een week na de bloei kun je vaak de courgette al oogsten. Courgettes zijn klein (15 tot 20 centimeter lang) het lekkerst.
Oogst de courgette door met een mesje het korte stukje steel achter de courgette door te snijden, of door de courgette 2 keer om te draaien waardoor de courgette op hetzelfde stukje steel van de plant scheurt.

Oogst niet te laat!
Als je te laat plukt (en dat kan dus al binnen 2 of 3 dagen zijn) is de courgette al heel groot en wordt ze wat glazig en komen er al vliesjes van zaden in. Dan is ze trouwens nog prima voor de soep, als je de vliesjes maar weg snijdt. Wacht niet nog langer, want ze is dan niet alleen niet lekker meer maar ze zal zaden willen gaan maken en dat gaat ten koste van de bloei en aanmaak van vruchten. Dus ook vruchten die te groot zijn snijd of draai je van de planten en gooi je op de composthoop, zodat de plant weer nieuwe bloemen en vruchten kan maken. Van 1 plant kun je, afhankelijk van standplaats, het weer, vocht en voeding, wel 20 tot 40 courgettes in 1 tuinseizoen oogsten. Eet ze vooral dezelfde dag nog, want dan zijn ze het lekkerst, maar je kunt ze op een koele en donkere plaats ook nog wel 2 of 3 dagen bewaren.

Tekst en beeld: Diana Stek