Zeg ‘border’ en je denkt aan vaste planten. Maar er zijn ook struiken die rijk bloeien! Door hun grotere volume en stelsel van takken zijn struiken robuuster dan vaste planten. Ze zorgen voor structuur én minder onderhoud. Modeste Herwig zet 10 b(l)oeiende kanjers voor je op een rij.
Vrijwel altijd vullen vaste planten het grootste deel van de border. Daar is niets mis mee, maar het loont de moeite om ook eens te kijken naar kleinere, rijkbloeiende struiken.
Vanwege hun lange en rijke bloei zijn heesters zoals vlinderstruik, dwergsering en Fuchsia een waardevolle aanvulling. Bovendien geven ze de border ‘ruggengraat’ in de winter.
Je hebt ook struiken met mooi blad, die zorgen voor een lange periode van sierwaarde. Met bladhoudende heesters als Abelia, Skimmia of Viburnum tinus ‘Gwenllian’ (tot 120 centimeter) breng je een wintergroene blikvanger in de border. Deze struiken zijn het hele jaar mooi en dat is zeker een voordeel in een wat kleinere tuin. Nog een voordeel: struiken maken een border onderhoudsvriendelijker. Ze hebben geen steun nodig en je hoeft ze niet uit de grond te halen om ze te scheuren.
Met struiken en vaste planten zijn tal van boeiende combinaties te maken. De dikke bloempluimen van de pluimhortensia geven nog meer effect als je hem tussen siergrassen zet of combineert met Persicaria en herfstanemonen. Met z’n vele dunne twijgen lijkt Fuchsia magellanica wel een vaste plant. Hij laat zich heel goed combineren met bijvoorbeeld herfstasters en Agastache. Een struik met een sierlijke groeiwijze en decoratief blad, zoals de donkerbladige vlier Sambucus nigra black lace, doet het goed als solitair tussen lagere planten. Laat het diep ingesneden blad van de vlier bijvoorbeeld afsteken tegen grijsgroene ezelsoren (Stachys byzantina). De niet al te groot wordende Buddleja davidii sugar plum komt mooi uit tussen Geranium ‘Rozanne’.
Heb je echt weinig ruimte, kies dan voor dwergvormen. Die zijn zo veredeld dat ze klein blijven, ook zonder snoei. De wintergroene Abelia magic daydream bijvoorbeeld, met witbont blad, wordt ongeveer 60 centimeter hoog. Ook Choisya white dazzler (90 centimeter) is wintergroen en in het voorjaar verschijnen er geurende, witte bloemen. De compacte pluimhortensia ‘Bombshell’ haalt ongeveer een meter. Of kies voor een dwergsering, de klein blijvende Weigela picobella rosa (40 centimeter) of Viburnum opulus ‘Compactum’ (een meter). Zet je deze dwergstruiken tussen sterke vaste planten als Geranium, Phlomis of Persicaria, dan krijg je heel veel bloemen en heb je weinig werk aan je border.
Tekst en beeld Modeste Herwig
Uit Groei & Bloei december 2019
Compact groeiende vlinderstruik met rozerode bloemen in tot 20 cm lange pluimen. Met een breedte van ongeveer een meter neemt hij niet al te veel ruimte in. De bloemen trekken veel vlinders, hommels en bijen aan. Elk voorjaar terugsnoeien.
Hoogte: 1,5-2 m; bloei: juli-sept.
Een winterharde bellenplant met vrij kleine bloemen aan sierlijk overhangende twijgen. De rijkbloeiende ‘Thompsonii’ groeit meer opgaand. F. ‘Hawkshead’ heeft witte bloemen. Fuchsia’s bloeien in oktober nog volop. In het voorjaar tot de grond terugsnoeien.
Hoogte: 100-125 cm; bloei: juni-okt.
De tuinhibiscus is een middelgrote struik, die opvalt vanwege de late bloei. De grote, rozerode bloemen hebben een rood hart. ‘Blue Chiffon’ is een nieuwe cultivar met halfgevulde, violetblauwe bloemen. Bij voorkeur niet te veel snoeien, dan blijft de natuurlijke groeivorm behouden.
Hoogte: tot 2,5 m; bloei: aug-okt.
Een redelijk compacte pluimhortensia met wat lossere bloempluimen, die van wit naar roze kleuren. Vaak met een nabloei tot in oktober. Kan elk voorjaar sterk worden gesnoeid en is daarom makkelijk te combineren met vaste planten.
Hoogte: tot 1,5 m; bloei: juli-sep.
De indigostruik is een brede struik met fijn geveerd blad en dichte, opstaande trosjes vol vlinderbloemen. Kan in de winter invriezen, maar loopt bijna altijd weer uit. Als je hem in het voorjaar sterk terugsnoeit, blijft hij lager. Voor goed doorlatende grond.
Hoogte: tot 2 m; bloei: juni-sep.
Groene twijgen en puntige bladeren, de witte bloemen zitten in hangende schijnaren en zijn omgeven door roodpaarse schutbladen. Ze worden gevolgd door donkerpaarse bessen. Een
sierlijke heester, die de hele zomer door bloeit. Oude takken snoei je in april weg.
Hoogte: tot 2 m; bloei: juli-sep.
Een vlier met donker, kantachtig ingesneden blad en kleine witte tot roze bloemen in brede schermen. Later zwarte bessen. Kan uitgroeien tot een forse struik. Bij regelmatig terugsnoeien in het vroege voorjaar blijft hij compacter.
Hoogte: tot 4 m; bloei: juni-juli.
De bloemen van de Japanse sneeuwbal zitten in vlakke schermen met langs de rand een krans van grotere, steriele bloemen. Soms volgen er rode bessen. Kan 2 m breed worden, met bijna horizontaal geplaatste takken. Fraaie herfstkleur.
Hoogte: tot 2 m; bloei: mei-juni.
Een brede, wintergroene struik met donkergroen, glimmend blad aan rode takken. De kleine bloemen zijn wit tot lichtroze en geven een bescheiden effect, maar de bloeiperiode is lang. De cultivar ‘Edward Goucher’ (100 cm) bloeit roze. Abelia kan ’s winters invriezen maar loopt bijna altijd weer uit.
Hoogte: tot 2 m; bloei: juni-okt.
Dwergsering met heerlijk geurende, roze bloemen in losse pluimen aan donkere twijgen. Vaak herbloei in de nazomer, tot in augustus zijn er bloemen te verwachten. Goed te combineren met vaste planten en andere struiken.
Hoogte: tot 1,5 m; bloei: mei-juni.
